U progu XX stulecia, w latach 1914-1918, rozegrała się pierwsza w historii wojna światowa, określana mianem Wielkiej Wojny. Był to konflikt zbrojny trwający od 28 lipca 1914 r. do 11 listopada 1918 r. 28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, co było konsekwencją dokonanego miesiąc wcześniej w Sarajewie zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Wojna szybko przerodziła się w światowy konflikt, który pochłonął prawie 10 mln ofiar.

Walki toczyły się pomiędzy dwoma blokami państw – ententą (Wielka Brytania, Francja, Rosja, Serbia, Japonia, Włochy – od 1915 r., Stany Zjednoczone – od 1917 r.) a państwami centralnymi (Niemcy, Austro-Węgry, Turcja, Bułgaria). 2 sierpnia 1914 r. cesarz Niemiec Wilhelm II wydał rozkaz o mobilizacji. W niemieckie mundury ubrano kilkaset tysięcy Górnoślązaków, w tym także wielu oleśnian.

Wielkie plakaty obwieszczające wojnę zawisły na słupach i murach domów w Oleśnie. Zaraz po ogłoszeniu mobilizacji część ludności uległa panice, uciekając do centrum kraju. W pierwszym dniu mobilizacji pojawiło się w Oleśnie kilka rodzin z Gorzowa Śląskiego z całym dobytkiem, ponieważ Kozacy przekroczyli granicę. W rzeczywistości słabe oddziały ochrony granic zaraz na początku wojny wycofały się w głąb kraju, wcześniej podpalając koszary i zapasy. Do poważniejszych walk przy granicy nie doszło, nie licząc drobnych potyczek na przyczółkach. W dzień i w noc przejeżdżały pociągi transportowe przez Olesno. Po klęsce Rosjan w bitwie pod Tannenbergiem, 31 sierpnia 1914 r., pojawili się w Oleśnie pierwsi jeńcy rosyjscy. Granica z Cesartwem Rosyjskim przebiegała nieopodal Olesna w pobliskich Bodzanowicach. Tam poległ 2 sierpnia 1914 r. szeregowy żołnierz Paul Grun zabity przez Kozaków na tzw. „Amcie”. Był pierwszą niemiecką ofiarą w tej wojnie. Aby upamiętnić to wydarzenie, w okresie hitlerowskim Bodzanowice nazwano Grunsruh (miejsce spoczynku żołnierza Grun).

W listopadzie 1914 r., gdy nastąpiło zagrożenie ze strony wojsk rosyjskich, wielu mieszkańców podoleskich wiosek uciekało do Olesna. Sytuacja była poważna w związku z odwrotem z Warszawy armii Paula von Hindenburga. Ochrona granic składała się tylko z Landsturmbrigaden – brygad policji. Po przegrupowaniu oddziałów niemieckich ze strony Dobrodzienia i Opola dotarła do Olesna 2 Armia[1] austro-węgierska. W budynku Starostwa zakwaterowano dowódcę tych wojsk, którym był generał-feldmarszałek Eduard Böhm-Ermolli[2]. W Oleśnie kwaterowali także feldmarszałek hrabia von Windtschgrätz oraz przywódca węgierskiej dywizji generał hrabia Karoly. Strategiczne obiekty w mieście zajęło wojsko. Przez Olesno przechodziło kilka tysięcy rosyjskich jeńców. Przy ówczesnej Landsbergerstr./ Gorzowskiej Austriacy postawili lazarety polowe “Stry” i “Sanok”, złożone z sześciu dużych baraków. Olesno stawało się miastem garnizonowym, ponieważ wojsko zatrzymywało się w mieście na wypoczynek przed wymarszem do Kongresówki. W związku z tym rynek oleski zapełniał się żołnierzami, końmi oraz wozami konnych jednostek wojskowych. Pod koniec grudnia 1914 r. Austriacy i Węgrzy opuścili miasto, jednak podczas całej wojny w Oleśnie było zakwaterowane etapowe komando 2 Armii. Obciążenia zakwaterowania dotykały mieszkańców. Olesno, leżące u granic Cesarstwa Niemieckiego, było miastem lazaretowym, ponieważ urządzono w nim rezerwowe szpitale wojskowe – lazarety dla żołnierzy różnych narodowości z frontu wschodniego. Mieściły się one w szpitalu św. Anny, w hotelu Vogt`a (obecnym MDK), w ewangelickim domu parafialnym, we wspomnianych barakach nieopodal cmentarza i w gmachu więzienia miejskiego. Około 73 tys. rannych żołnierzy opiekowali się: lekarze i członkinie Oleskiego Patriotycznego Stowarzyszenia Kobiet, zakonnice katolickie, ewangelickie diakonisy, pomocnicy Czerwonego Krzyża, proboszcz parafii katolickiej Bruno Alexander, wikary Paweł Foik i pastor Maximilian Sękowski z siostrą Elżbietą.Kurczyły się zapasy żywności. Bardzo zmieniło się codzienne życie oleskich rodzin z powodu galopującej inflacji, w wyniku której artykuły żywnościowe podrożały w ciągu pierwszego roku wojny przeciętnie o 200%. W drugim roku jej trwania żywność została poddana ścisłej reglamentacji, normy przydziałowe wynosiły 2 kg chleba na tydzień dla dorosłej osoby. Na wsiach sytuację pogarszał system wysokich kontyngentów nałożonych na bydło, trzodę i zboże. Mieszkańcy byli zobowiązani dostarczyć komendanturze w Oleśnie produkty żywnościowe. Cena żywności, jak donosi kronika szkoły w Radawiu, wynosiła: za 50 kg kartofli – 15-20 marek, za 50 kg żyta – 50-75 marek, za 1 kg mąki – 3 marki, za 250 g masła – 15-20 marek. Głodowano, bo wielu nie było stać na zakup tak drogiej żywności, nagminnie zbierano jagody i grzyby. Ceny odzieży wzrosły pięciokrotnie.Wprawdzie Śląsk nie był terenem bezpośrednich walk, ale wielu z niepokojem wyczekiwało doniesień prasowych z pól bitewnych i z obawą patrzyło na listonosza, przynoszącego być może depeszę o śmierci kogoś z najbliższych. W tej wojnie zginęło 56 200 górnośląskich żołnierzy, a 42 100 zostało rannych. Na frontach I wojny światowej zginęło 194 oleśnian: w roku 1914 – 33 osoby, 1915 – 45 osób, 1916 – 40 osób, 1917 – 30 osób, 1918 – 46 osóbZebrane przez nauczyciela Edmunda Krokera nazwiska poległych w tej wojnie oleśnian zostały opublikowane w artykule Die Urkunde des Rosenberger Ehrenmales dr. Karola Ernsta Schellhamera (”Heimatkalender des Kreises Rosenberg OS” 1926, s. 65-W 1914 r. polegli:Johann Stroiczyk, Hyronim Weidner, Lokowietz, Karl Gemoll, Joseph Stein, Friedrich Janik, Leo Bach, Joseph Gomollok, Franz Fron, Franz Dulog, Bernhard Schubert, Joseph Frontzek, Johannes Slabig, Paul König, Johannes Wojtynek, Johannes Morzinkowski, Franz Jaros, Albert Hanke, Gustaw Koslowski, Franz Kistella, Kura, Paul Spallek, Gustaw Konwiarz, Bruno Langner, Alfred Stosiek, Joseph Gorny, Johann Kandziora, Karl Kühne, Peter Duda, Stephan Kandziora, Franz Plusqua, Peter Kinastowski, Alfons Kukla.W

1915 r. polegli:

Kraiczi, Karl Stellmach, Anton Jaskolla, Wilibald Doit, Georg Kleiner, Johann Halupka, Stephan Gritzka, Hugo Neumann, Franz Kucia, Johann Gruska, August Dworaczik, Johann Sock, Anton Soppa, Karl Kanschik, August Schulz, Wiktor Stephan, Joseph Friedrich, Joseph Moczigemba, Siegfried Breitbarth, Bruno Lasser, Joseph Kobiolka, Paul Nicke, Wilhelm Berger, Johann Damski, Leo Kukla, Franz Druch, Franz Kopyto, Paul Goller, Albert Gladys, Karl Wonschinski, Franz Grzegorz, Walentin Nikel, Karl Scholz, Rochus Goletz, Johann Meinert, Hugo Kassner, Julius Kluska, Trocha, Maximilian Biela, Bernhard Kostol, Anton Kurosch, Jakob Rataj, Peter Kniejski, Peter Dombroth, Peter Halupka.

4. W 1916 r. polegli:

   Peter Gorny, Peter Gurok, Kischel, Wilhelm Brzezinski, Georg Karliner, Walentin Kupka, Franz Krziwania, Wiktor Hadra, Otto Gräser, Roman Forytta, Wincent Lowek, Johann Grobelny, Leo Ksinsek, Theodor Skowron, Franz Gawlitta, Wincent Langner, Karl Nowak, Otto Niedbalca, Wilhelm Dzierzan, Adam Zielonka, Walentin Neuberg, Paul Kania, Edward Hadra, Richard Hassgen, Joseph Lohn, Joseph Skoruppa, Alfred Buhl, Alois Hahnisch, Robert Blotezki, Joseph Glauer, Richard Benski, Alexander Klückert, August Heisig, Karl Nowak, Ernst Hilscher, Anton Jainta, Julius Mytzka, Otto Schreiber, Franz Gawlitta, Mar Danisch.

   W 1917 r. polegli:

   August Segia, Erich Schün, Johann Gawlitta, Peter Kallus, Otto Bensch, Peter Koppka, Edward Seiffert, Paul Haffa, Walentin Glomb, Georg Gorny, Paul Mytzka, Franz Stock, Johann Smolarek, Karl Mokros, Wilhelm Miska, Theodor Gohln, Joseph Pietrzok, Erich Kochmann, Franz Fluck, Johannes Andretzki, Georg Foltmann, Anton Kasperek, Johann Kallus, Joseph Duballa, Lothar Ratuschni, Otto Glauer, Johann Frontzek, Johann Przewloka, Christian Kassner, Robert Klingberg.

   W 1918 r. polegli:

   Karl Wazlawik, Franz Glomb, Johann Kubiza, Paul Myzka, Johann Gruzka, Hermann Nowak, Johann Gurok, Wilhelm Karwath, Kokott, Paul Kokott, Otto Gurok, August Gurok, Stanislaus Stephan, Heinz Bodländer, Franz Michallok, Ignazius Genzior, Karl Friedrich, Franz Wittek, Johann Plusqua, Paul Mocigemba, Franz Belkot, Albert Kus, Joseph Solisch, August Lassek, Joseph Bogel, Stephan Maciejok, Otto Götz, Walter Berthelsen, Jacob Benski, Joseph Beck, Johann Teubert, Johann Marek, Joseph Skoruppa, Mar Böhm, Heinrich Paprotny, Sylwester Bartylla, Joseph Artl, Paul Nowak, Joseph Hyronim, Karl Neuberg, Paul Schmidt, Johann Mestlik, Reimund Kondek, Ludwig Bock, Joseph Malecha, Mathias Bittmann.

   Smutnym świadectwem tamtych lat były liczne pomniki i mogiły poświęcone tym, którzy oddali na frontach tej wojny swoje życie. Pamięć o nich była kultywowana nie tylko przez rodziny. Z inicjatywy Krieger Verein – Związku Kombatantów, burmistrza Eugena Kasperowskiego, starosty Pawła Strzody i dyrektora szkoły dr. Karola Ernsta Schellhamera miejscowa społeczność wystawiła pomnik poległym Oleśnianom – ofiarom I wojny światowej. Projekt powierzono architektowi Walterowi Hierse, a budową zajął się architekt E. Simling z Wrocławia. Na początku sierpnia 1923 r. rozpoczęły się pierwsze prace związane z postawieniem pomnika. Miesiąc później wymurowano fundamenty, po czym 28 października 1923 r. pomnik został ukończony. Powstał z ofiarności mieszkańców, a szczególnie dyrektora mleczarni Johannesa Berthelsena, dyrektora Banku Richarda Burgera i sekretarza powiatu Mara Riegera.  Na kolumnie w kształcie rombu umieszczono motyw miecza, a w jego fundamentach urnę z nazwiskami 194 poległych oleskich żołnierzy. Niestety, pomnik został zniszczony w 1945 r. przez wkraczającą do Olesna Armię Czerwoną. Na jego miejscu postawiono czerwonoarmistom w 1945 r. obelisk zwieńczony pięcioramienną gwiazdą. Po ekshumacji zwłok żołnierzy radzieckich i przewiezieniu ich do Kluczborka w 1965 r. stanął tam kolejny, już trzeci, pomnik w kształcie dwóch orłów symbolizujący złączenie Olesna z polską Macierzą.

   Na cmentarzu komunalnym znajduje się 296 grobów żołnierzy – ofiar I wojny światowej różnych narodowości – Niemców, Austriaków, Węgrów, Rosjan, Serbów i Czechów. Pochowani tam byli także żołnierze nieznani, dlatego napisów na nagrobkach jest 275. Na cmentarzu spoczywają żołnierze bloku państw centralnych i jeńcy rosyjscy, leczeni w oleskich szpitalach polowych. Mogiły katolików i ewangelików są zwieńczone żelaznymi krzyżami oficerskimi o rozszerzonych końcach, a wyznawców prawosławia – krzyżami równoramiennymi, prostymi. Poświęcono im krzyż z płaskorzeźbą żołnierza i tekstem ze Starego Testamentu, z II Księgi Machabejskiej:

   „Seele und Leib, Gab ich für das Vaterland und seine Gesetzes”

   – “Duszę i ciało dałem za Ojczyznę i jej prawa”.

   Jeden z nagrobków mieszkańca ziemi oleskiej wyróżnia się porcelanową tabliczką z napisem: Heinrich Paprotny, ur. w 1891 r., zm. 13.10.1918 r.

   Nagrobki żołnierzy I wojny światowej na cmentarzu komunalnym w Oleśnie:

1. Russish. Soldat Ostanov Feodor, gest. 17.12.1914, Rosenberg.
2. Ung. Infanterist K.u.K. Inf.Rgt.44, geb. in Czekszevo, gest. 18.12.1914, Rosenberg
3. Ung. Infanterist T. Schwarzwalder Paul horner Jos. K.u.K. Inf.Rgt.69, 26 Jahre, geb. in Meyta, gest. 18.12.1914, Rosenberg
4. Ung. Infant. Kalaci Yasile K.u.K. Inf.Rgt.63, gest. 30.11.1914, Rosenberg
5. Öst. Kan. Happrich Johann K.u.K. Haub.R.13/1B, gest 5.12.1914, Rosenberg
6. Russ. Infanterist Sornejenko 8. Moskauer Gren. Rgt., 26 Jahre, geb. in Gorska, gest. 10.12.1914, Rosenberg
7. Öst.Kan. Silbeck Josef K.u.K. Feldkan. R.19, geb. 21.11.1883 in Hajacon, gest. 17.12.1914, Rosenbeg
8. Ung.Inf. Kalamos Leo K.u.K. Inf. Rgt. 82, 19 Jahre, geb. in Czikszevede, gest. 17.12.1914, Rosenberg
9. Ung. Inf. Gergely Josef Michael K.u.K. Inf. Rgt. 44, 22 Jahre, geb. in Tamari Polna, gest. 17.12.1914, Rosenberg
10. Öst. Infanterist Bogury Lazarus J. R. 12, gest. 28.11.1914, Rosenberg.
11. Öst. Inf. Szukocz Aurel J. R. 80, gest. 28.11.1914, Rosenberg
12. Österr. Inf. Petredean Viktor J. R. 31, gest. 28.11.1914, Rosenberg
13.Ung. Kanonier Lung Georg K.K. K.R 35, gest. 26.11.1914, Rosenberg14.
14. Unbekannter Soldat, gest. 25.11.1914, Rosenberg
15. Ung. Infanterist Terka Georg K.u.K. J.R.69/5, geb. in Stahlweissenburg, gest. 19.12.1914, Rosenberg
16. Ung. Inf. Kernacz Michael K.u.K.J.R.50/5, geb. in Michalof-Toris, gest. 19.12.1914, Rosenberg
17. Ung. Inf. Hajvert Josef K.u.K.J.R.86, 28 Jahre, geb. in Topolyn, gest. 20.12.1914, Rosenberg
18. Österr. Kan. Kenvan Stefan F.A.R. 12, gest. 16.12.1914, Rosenberg
19. Ung. Train. Sold. Papp Valentin Tr. Feldden.2.Korpseinnen 12, 37 Jahre, geb. in Bavandon, gest. 12.12.1914, Rosenberg
20. Öst. Infanterist Faborz Stefan K.u.K.J.R.44, geb. in Lovas Unkrasse, gest. 14.12.1914, Rosenberg
21. Österr. Inf. Berge Karl K.u.K.J.R.60, 26 Jahre, geb. in Gzomgzosolaczi, gest. 13.12.1914, Rosenberg
22. Österr. Inf. Janocz Jakob K.u.K.J.R. 23, 23 Jahre, geb. in Oszhvacz, gest. 12.12.1914, Rosenberg
23. Öst. Inf. Janczowicz Johann K.u.K.J.R. 32 2/4 Masch.K., gest. 12.12.1914, Rosenberg
24. Russ.Sold., geb. in Usxander, gest. 13.12.1914, Rosenberg
25. Öst. Infanterist Kusz Junocz K.u.K.J.R.82, 21 Jahre, geb. in Borszek, gest.12.12.1914, Rosenberg
26. Österr. Inf. Suner Josef K.u.K.J.R.70, 30 Jahre, geb. in Lovas, gest.12.12.1914, Rosenberg
27. Dtsch. Flis. Olniczak Lorenz 2.G.R.R.12. Komp., 26 Jahre, geb. in Pozegovo, gest. 13.12.1914, Rosenberg
28. Ung. Infanterist Nam Josef K.u.K.J.R.6, 21 Jahre, geb. in Polona, gest. 15.12.1914, Rosenberg
29. Russ. Sold. Sadonikov Paul, gest. 15.12.1914, Rosenberg
30.Russisher.Soldat. Janocz, gest. 14.12.1914, Rosenberg
31. Russ. Sold. Kuplo Alexander, gest. 12.12.1914, Rosenberg
32. Dtsch. Gefr. Unbek. 1.G.R.R., gest. 14.12.1914, Rosenberg
33. Dtsch.Frelw.Bonsa Osk. I.G.R.R., 21 Jahre, geb. in Dubeninken, gest.12.12.1914, Rosenberg
34. Deutscher Wehrmann Espermann Werner 5./1. G.R.R., geb. in Langenhohe Rhld., gest. 12.12.1914, Rosenberg.
35. Österr. Inf. Zagrean Gustav K.K.J.R.63m/2.M.K, .23 Jahre, geb. in Felsogyehenges, gest.15.12.1914, Rosenberg
36. Österr. Sold. Nimphins Johann, gest.12.12.1914, Rosenberg
37. Russ.Sold. Predanik Iwan, gest. 11.12.1914, Rosenberg
38.Ung. Infanterist Korog Georg K.u.K.J.R.32, 26 Jahre, geb. in Ponorel, gest.6.12.1914, Rosenberg
39.Ung.Inf. Puczan Nikolaus K.u.K.J.R.64, 28 Jahre, geb. in Buza, gest.11.12.1914, Rosenberg
40. Österr. Inf. Fabian Gesa K.u.K.J.R.62, 26 Jahre, geb. in Luniafalcia, gest. 11.12.1914, Rosenberg
41. Österr.Inf. Moldovan Janocz K.u.K.J.P.62, 30 Jahre. geb. in Kaal, gest.11.12.1914, Rosenberg
42. Österr.Inf. Gaisnl Paul K.u.K.J.R.6, 27 Jahre, geb. in Sajnasoyoroye, gest. 10.12.1914, Rosenberg
43. Russ.Infanterist Malya Martin J.R.32, 28 Jahre, geb. in Josa, gest. 17.12.1914, Rosenberg
44. Ung.Inf. Kisz Stefan K.u.K.J.R.23/9, 30 Jahre, geb. in Soras, gest.16.12.1914, Rosenberg
45. Österr.Inf. Sztejin Basar K.u.K. Inf.Rgt.6, 27 Jahre, geb. in Katy, gest. 16.12.1914, Rosenberg
46. Russ.Sold. Kenowan Iwan, geb. in Poproka, gest.17.12.1914, Rosenberg
47. Ung.Infanterist Sirb Simon K.u.K.Inf.Rgt.50, 22 Jahre, gest. 17.12.1914, Rosenberg
48. Osterr. Infanterist Heim Paul K.u.K.Inf.Rgt.32, 26 Jahre, geb. in Szulbrodka, gest. 15.12.1914, Rosenberg
49. Ung. Inf. Weinz Josef K.u.K.J.R.86, 26 Jahre, geb. in Szubotka, gest. 16.12.1914, Rosenberg
50. Ung. Infant Beres Josef K.u.K.Inf.Rgt.14, 31 Jahre, geb. in Saraly, gest. 15.12.1914, Rosenberg
51. Russ.Soldat Rienier Niliel, geb. in Buegush, gest. 16.12.1914, Rosenberg
52. Deutsch Inf. Kramer Michel R.J.R.69/1, gest. 8.12.1914, Rosenberg
53. Ung.Korp. Gross Michael K.u.K.J.R.2, geb. 1882 in Holleveny, gest.8.12.1914, Rosenberg
54. Österr. Inf.Janosi Peter K.u.K.J.R.82/4, gest.8.12.1914, Rosenberg
55. Russ. Soldat Jementiw Georg Il. Sibir Regt. 8. Komp., geb. in Bdavo, gest. 8.12.1914, Rosenberg
56. Österr. Fahrer Hnat Michael Etap. Train. Begl. Eng 97, geb. in Kostorawo, gest. 8.12.1914, Rosenberg
57. Ung. Zugführer Wachner Georg Rudolf J.R.62., 28 Jahre, geb. in Czaszoegen, gest. 9.12.1914, Rosenberg
58. Österr. Inf. Sandor Miete K.K.J.R.82, gest. 10.12.1914, Rosenberg
59. Österr. Inf. Muller Fraz K.K.J.R.44, 33 Jahre, geb. in Tonma, gest. 10.12.1914, Rosenberg
60. Österr. Inf. Lepusta Johann K.K.J.R.51, gest. 10.12.1914, Rosenberg
61. Dtsch.Res. Conrad Johann 2.Garde Res.Rgt., 28 Jahre, geb. in Buhmke b.Gelsenkirchen, gest. 10.12.1914, Rosenberg
62. Dtsch.Wehrm.Braunschweig Emil 2.Garde Res.Rgt., 30 Jahre, geb. in Schwerin, gest. 11.12.1914, Rosenberg
63. Ung, Infanterist Truza Michael Peter K.u.K.J.R.62 IV.Ers.Komp., geb. 1883 in Marus Drevis, gest. 5.12.1914, Rosenberg
64. Ung.Sold. Sarn Demetrius K.K.J.R.50, geb. in Musza, gest. 5.12.1914, Rosenberg
65. Ung. Kan. Finaczek Jan K.K. Feldbaril R.31/3 Batt., 24 Jahre, geb. in Budapest, gest. 4.12.1914, Rosenberg
66. Ung. Fahrer Reros Afehm K.K.K.D.12, 20 Jahre, geb. in Kevest, gest. 7.12.1914, Rosenberg
67. Ung. Infanterist Papp Peter K.u.K.J.R.63 12.Kp., 28 Jahre, geb. in Borgo, gest.7.12.1914, Rosenberg
68. Ung.Freiw. Neuj Ernst K.K.J.R.23 7.F., geb. 1893 in Budapest, gest.8.12.1914, Rosenberg
69. Train Sold. Balla Ludwig Train Div.12, gest. 7.12.1914, Rosenberg
70. Ung.Inf. Zsigre Michael K.u.K.J.R.43, gest. 7.12.1914, Rosenberg
71. Ung. Kan. Nagy Johann K.u.K. Feldhaub. Div.4, gest. 7.12.1914, Rosenberg

72. Öst. Infanterist Petriwi Demitro K.u.K.J.R.63 Il.Kp., geb. in Besztarcze, gest. 3.12.1914, Rosenberg
73. Ung. Inf. Bloszko Karl K.u.K.J.R.69, 24 Jahre, geb. in Martovaszul, gest. 4.12.1914, Rosenberg
74. Öst. Inf. Sebestyln Stefan K.K.F.K.R.36, gest. 4.12.1914, Rosenberg
75. Österr unbekannter Soldat, gest. 3.12.1914, Rosenberg
76. Ung. Infanterist Balla Luka K.u.K.J.R.63 3.Masch.K., 28 Jahre, geb. in Darsasytivan, gest. 4.12.1914, Rosenberg
77. Österr. Inf. Toth Adalbert J.R.65, gest. 1.12.1914, Rosenberg
78. Öst. Korporal Unntean Nikolaus J.R.64 15 Feldkp., geb.1889 in Aloincz, gest. 4.12.1914, Rosenberg
79. Öst.Ers.Res. Szocz Georg K.K.J.R.82 Ers.Komp., geb. 1886 in Gyos, gest. 5.12.1914, Rosenberg
80. Ung. Gefr. Fruhn Wilhelm K.K.J.R.31 2.Komp, geb. 1886 in Nagydisznow, gest. 5.12.1914, Rosenberg
81. Ung. Inf. Koczma Eugen K.K.J.R.2 4.Komp., geb. 1893 in Bolon, gest. 6.12.1914, Rosenberg
82.Ung. Kanonier Dallos Josef Feldkomp.P.32, geb. 1889 in Szusgoan, gest. 6.12.1914, Rosenberg
83.Ung. Kanonier Czukan Georg K.K.Feldhaub.R.12, geb. in Szyollekas, gest. 21.12.1914, Rosenberg
84. Dtsch.Gren. Mlebs Otto R.J.R.64 5.Kp., 25 Jahre, geb. in Sire b. Meseritz, gest. 20.12.1914, Rosenberg
85. Ung. Inf. Kazell-Maszaros Johann K.K.J.R.86/1 29 J., geb. in Zenta, gest. 20.12.1914, Rosenberg
86. Ungar. Inf. Nagy Gabriel K.u.K.J.R.69/5, 26 Jahre, geb. in Baraczka, gest. 20.12.1914, Rosenberg
87. Di. Uff. Szimmelpennig Peter Jos. G.R.R.2.Sen.Komp., 21 Jagre, geb. in Grienez b.Köln, gest. 28.12.1914, Rosenberg
88. Öst. Infanterist Soponoynal Antel J.R.69, geb. in Fadd, gest. 28.12.1914, Rosenberg
89. Bohm. Artl.Ozswald F.G.A.R.8, 24 Jahre, geb. in Pomelsel, gest. 27.12.1914, Rosenberg
90. Österr. Inf. Iger Josef J.R.25, geb. in Kertes, gest. 27.12.1914, Rosenberg
91. Dtsch. Gren. Dollmeyer Johannes 10.R.J.R.93, 23 Jahre, geb. in Neumunsier, gest. 29.12.1914, Rosenberg
92. Ung. Infanterist Siuder Peter K.K.J.R.44, 24 Jahre, geb. in Grabnez, gest. 20.12.1914, Rosenberg
93. Ung. Infanterist Korell Philipp K.K.J.R.6, 21 Jahre, geb. in Sajkas, gest. 20.12.1914, Rosenberg
94. Dtsch. Kan. Pescher Joh. G.Artl.R.R., 19 Jahre, geb. in Homberg, gest. 25.12.1914, Rosenberg
95. Österr Ulan Mostawe Juh.K.K.U.R., gest. 24.12.1914, Rosenberg
96. Ung. Inf. Nicoliecs Viktor K.K.Herz.Inf. R.16, 33 Jahre, geb. in Sizuznic, gest. 22.12.1914, Rosenberg
97. Ung. Kutscher Nagy Elek Tr.Back2/12Zug10, geb. in Forda, gest. 24.12.1914, Rosenberg
98. Ung. Hus. Kisbojmoki Siegm Hus.Rgt.8, geb. 1887 in Csantarien, gest. 28.12.1914, Rosenberg
99. Ung. Inf. Oleynik Lipo K.K.U.R., 32 geb. in Budapest, gest 29.12.1914, Rosenberg
100. Dtsch. Gran. Gorkewitz Stanisl. 2 n.G.R.Z.F., 26 Jahre, geb. in Rankel, gest. 30.12.1914, Rosenberg
101. Dtsch. Soldat Folkerts Forie Gande Res.Rgt.Z.F.+Komp., gest. 27.12.1914, Rosenberg
102. Österr. Sold. Saczo Nikolaus, gest. 25.12.1914, Rosenberg
103. Österr. Sold. Mostewe Josef, gest. 27.12.1914, Rosenberg
104. Öst. Infanterist Kostinas Makania K.K.J.R.50 3Kp., 34 Jahre, geb. in Buchun, gest. 1.12.1914, Rosenberg.
105. Ung. Korp. Kocza Johann J.R.44 M.G.Abt.IV, geb. 1889 in Savoly, gest. 4.12.1914, Rosenberg
106. Öst. Fahrer Moldovany Georg Trainzug 8, gest. 4.12.1914, Rosenberg
107. Ung. Zugführer Reil Paul K.K.J.K.R., geb. 1888 in Gyos, gest. 5.12.1914, Rosenberg
109. Österr. Soldat Balon Paul, gest. 4.12.1914, Rosenberg
109. Österr. Soldat Rein, gest. 1.12.1914, Rosenberg
110. Österr. Ers. Res. Osavajda Stefan K.K.J.R.69, 32 Jahre, geb. in Dunapehialo, gest. 2.12.1914, Rosenberg
111. Öst. Kan. Daka Johann K.K.Haub. Div. 12, 30 Jahre, gest. 2.12.1914, Rosenberg
112. Österr. Fahrer Kevtesz Lajos K.K.Train-Begleitzung 8, 28 Jahre, geb. in Mevosaj, gest. 2.12.1914, Rosenberg
113. Österr. Korp. Bathory Josef K.K.J.R.50, 22 Jahre, geb. in Dlczuszen, gest. 1.12.1914, Rosenberg
114.Russ. Soldat Sarn Aneny, gest. 2.12.1914, Rosenberg
115. Österr. Inf. Muntian Lazarus J.R.50 (82), gest. 24.11.1914, Rosenberg
116. Österr. Inf. Pahokl Franz J.R.44, gest. 28.11.1914, Rosenberg
117. Österr. Inf. Zimmermann Mathias J.R.23, 19 Jahre, gest. 30.11.1914, Rosenberg
118. Österr. Inf. Sztakov Alexander IV. Marschball (J.R.44), 22 Jahre, gest. 28.11.1914, Rosenberg
119. Österr. Artl. Lasto Ludwig K.K.Artl.R.12, geb. 26.10.1892 in Lajosmutze (Forda), gest. 15.11.1914, Rosenberg
120. Österr. Inf. Balozs Martin K.K.J.R.82, gest. 28.11.1914, Rosenberg
121. Österr. Inf. Mollnar Martin K.K.J.R.82, 34 Jahre, geb. in Szovate, gest. 27.11.1914, Rosenberg
122. Ungar. Inf. Kolofy Rudol J.R.32, geb. in Ujesi Ungarn, gest. 27.11.1914, Rosenberg
123. Russ. Sold., 25.12.1914, Rosenberg
124. Dtsch. Musketier Staub Fritz Res.J.R.223, 19 Jahre, geb. in Speyer, gest. 18.12.1914, Rosenberg
125. Ung. Korp. Balogh Paul K.K.J.R.44, geb. 1892 in Zarnardi, gest. 5.12.1914, Rosenberg
126. Ung. Inf. Petru Jonas K.K.J.R.82, gest. 8.12.1914, Rosenberg
127. Ung. Korporal Detz Michael K.K.Res.Spit.Stryi, gest. 1.1.1915, Rosenberg
128. Öst. Kutsch. Predamuk Iwan J.R.12., gest. 8.12.1914, Rosenberg
129. Österr. Kanonier Luno O. F.R.R.25, gest. 26.11.1914, Rosenberg
130. Ungar. Vorm. Neubauer Michael F.K.R.32/2, 28 Jahre, geb. in Lovo, gest. 4.12.1914, Rosenberg
131. Österr. Civilkutscher Bredanuk Iwan K.u.K. Trainzug 12, gest. 12.12.1914, Rosenberg
132. Dtsch. Res. Walff Heinrich u.G.R.R.M.G.K., 25 Jahre, geb. in Ksowigschef Sohl, gest. 16.12.1914, Rosenberg
133. Dtsch. Utffz, Kruse Heinrich J.G.R.R.2.K., 25 Jahre, geb. in Sohreinke, gest. 15.12.1914, Rosenberg
134. Dtsch. Res. Siegmund Karl G.R.R. 6 Kamp., 25 Jahre, geb. in Immenbeck Hannover, gest. 17.12.1914, Rosenberg
135. Österr. Infanterist – unbekannt J.R.32, 23 Jahre, gest. 1.12.1914, Rosenberg.
136. Österr. Kan. Geijer Josef Schwere Haubitzen-Div. 4, gest. 1.12.1914, Rosenberg
137. Österr. Inf. Murucian Konstantin K.K.J.R.62, geb. 1888 M.Szt.Gyorgy, gest. 29.12.1914, Rosenberg
138. Österr. Inf. Frankhauser Franz J.R.32, 21 Jahre, geb. in Budakerzi, gest. 1.12.1914, Rosenberg
139. Österr. Inf. Feduck Kozma K.K.J.R.211, 27 Jahre, geb. in Kossoy, gest. 30.11.1914, Rosenberg
140. Öster Soldat – unbekannt, gest. 30.11.1914, Rosenberg
141. Österr. Inf. Skiros Stefan 3.K.K.J.R.32, geb. in Lajosmitza, gest. 25.11.1914, Rosenberg
142. Österr. Ers. Res. Teinjeivi Stefan 4./K.K.J.R.82, geb. 1885 in Szukelyendruckely, gest. 24.11.1914, Rosenberg
143. Österr. Freiwilliger Feijli Istram K.u.K.J.R.52, geb. 26.10.1892 in Forda Tienr, gest. 25.12.1914, Rosenberg
144. Utffz. Nowostin Friedr. S.J.R.47, geb. 15.12.1876 in Friedrichshof, gest. 20.11.1914, Rosenberg
145. Österr. Inf. Benedeck Michael 2./J.R.2, geb. in Osernatfeln, gest. 24.11.1914, Rosenberg
146. Österr. Kan. Czedelj Michael Artl. R.10, gest. 21.11.1914, Rosenberg
147. Österr. Inf. Molwer Peter J.R.82, gest. 20.11.1914, Rosenberg
148. Österr. Zugf. Sochor Anton J.R.64 Regt.Stab., geb. 1.8.1894 in Heiskow, gest. 23.11.1914, Rosenberg
149. Wehrm. Wilscher Max Ldw.J.R.38, geb. 21.9.1879 in Breslau, gest. 12.11.1914, Rosenberg
150. Österr. Res. Bori Alexander Schw. Haubitz 4, geb. 18.10.1891 in Szdevewy, gest. 23.11.1914, Rosenberg
151. Österreich. Inf. Bogdan Theodor J.R.2, gest. 24.11.1914, Rosenberg
152. Österreich. Inf. Kellemann Karl J.R.82, gest. 24.11.1914, Rosenberg
153. Musk. Musken Julius J.R.21, geb. in D.Maderich, gest. 8.11.1914, Rosenberg
154.Kan. Ryschowski Josef Feld. Art. R.38 II. Ers. Barl., geb. 6.10.1886 in Gulm, gest. 4.11.1914, Rosenberg
155. Österr. Inf. Greker Martin J.R.31, geb. in Naypzebe, gest. 17.11.1914, Rosenberg
156. Öst. Infanterist Skurt Abel J.R.2, gest. 28.11.1914, Rosenberg
157. Öst. Inf. Listmayer Lorenz J.R.69, gest. 27.11.1914, Rosenberg
158. Öst. Inf. Monczan Konst. K.K.J.R.62, 26 Jahre, geb. in Gyorey, gest. 30.11.1914, Rosenberg
159. Österr. Inf. Balini Karl K.K.J.R.82, geb. 1889 in Felekfalvon, gest. 29.11.1914, Rosenberg
160. Österr. Res. Span Abraham K.K.J.R.54, 25 Jahre, geb. in Hevnond, gest. 30.11.1914, Rosenberg
161. Öst. Inf. Barsan Nikolaus K.K.J.R.51, 23 Jahre, geb. in Beihlen, gest. 29.11.1914, Rosenberg
162. Öst. Infanterist Terzo Georg K.K.J.R.2, geb. 1877 in Zagon, gest. 29.11.1914, Rosenberg
1643 Russ. Soldat Schamaja Michael, gest. 30.11.1914, Rosenberg
164. Öst. Zugi Nuber Fabian R.K.T.Rgt.4.Komp., geb. 1889 in Bacz Bonrog, gest. 30.11.1914, Rosenberg
165. Öst. Inf. Zsigraz Andreas K.K.R.64. Ers. Komp., 21 Jahre, geb. in Overslasy, gest. 30.11.1914, Rosenberg
166. Österr. Inf. Fodor Stefan K.K.J.R.2. 9.Komp., 26 Jahre, geb. in Szalakuba, gest. 1.12.1914, Rosenberg
167. Österr. Inf. Greker Martin J.R.31, geb. in Naypzebe, gest. 17.11.1914, Rosenberg
168. Russischer Soldat, gest. …. , Rosenberg
169. Ldstm. Fron Franz I/II Ldstm. Batl. Beuthen, geb. 5.10.1870 in Dtsch. Piekar., gest. 8.9.1914, Rosenberg
170. Wehrm. Sperling Josef n.G.R.R.10.Komp., 29 Jahre, geb. in Witten, gest. 14.12.1914, Rosenberg
171. Wehrm. Luhring August I.G.R.Regt. 7.Kp., 30 Jahre, geb. in Aimeke, gest. 14.12.1914, Rosenberg
172. Gefr. Abel Franz L.Mun.Kol. Res. Fussartl. 15, 28 Jahre, geb. in Altona, gest. 1.12.1914, Rosenberg
173. Musk. Fussmann Eduard I.G.R.Regt., 32 Jahre, geb. in Düsseldorf, gest. 18.12.1914, Rosenberg
174. Utffz. Heinemann Rudolf G.R.Fuss-Artl.R.L.M.Kol., 28 Jahre, geb. in Eschwege, gest. 16.12.1914, Rosenberg
175. Sergt. Kirkamm Otto I/I G.R. Feld Artl. Regt., 27 Jahre, geb. in Mannsteben, gest. 10.12.1914, Rosenberg
176. Gren. Thiltoch Max Josef 10. Res. J.R. 64, 29 Jahre, geb. in Frankenstein Reichenstein, gest. 19.12.1914, Rosenberg
177. Freiw. Romer August I.G.Res.Regt., 17 Jahre, geb. in Essen, gest. 25.12.1914, Rosenberg
178. Wehrm. Haase Johannes I.G.R.Regt., geb. in Berlin, gest. 17.12.1914, Rosenberg
179. Wehrm. Schubert Franz Ldstm. Batl. 38, 43 Jahre, geb. in Berzdorf Munsterberg, gest. 13.4.1915, Rosenberg
180. Österr. Inf. Fellemann Karl J.R.80, 23 Jahre, geb. in Bethlen, gest. 24.11.1918, Rosenberg
181. Trainsoldat Adolph Gunther Train R.17 Mun.Kol., 19 Jahre, geb. in Zoppot, gest. 18.1.1915, Rosenberg
182. Öst. Infanterist Eply Mathias K.K.J.R.6, geb. in Wien, gest. 7.1.1915, Rosenberg
183. Ung. Inf. Szekierky Isidor K.K.J.R.6, 26 Jahre, geb. in Noszentnau, gest. 7.1.1915, Rosenberg
184. Ung. Kan. Polgardi Sandor K.K.F.R.II, 26 Jahre, geb. in Budapest, gest. 7.1.1915, Rosenberg
185. Ung. Inf. Pomoda Georg K.K.J.R.66, 25 Jahre, geb. in Olse Baska, gest. 9.1.1915, Rosenberg
186. Öst. Arb. Bauer Sebastian Awt. Abt. O, geb. in Prinzendorf, gest. 8.1.1915, Rosenberg
187. Ung. Infanterist Zilicz Sanko Paul K.K.B.H.J.R.3., gest. 11.1.1915, Rosenberg
188. Öst. Arb. Kentorovicz S. K.K.J.R.7, gest. 11.1.1915, Rosenberg
189. Öst. Pion. Kutasch Johann K.u.K.Eisenb. R.15, 39 Jahre, geb. in Papherestin, gest. 12.1.1915, Rosenberg
190. Öst. Inf. Takacz Vinzent K.K.J.R.86, 29 Jahre, geb. in Szaboska, gest. 12.1.1915, Rosenberg
191. Ung. Ers. Res. Benedel Franz K.P.32, Ers. Kp., 22 Jahre, geb. in Verkomalan Fabra, gest. 5.1.1915, Rosenberg
192. Ungar. Husar Mohal Nikolaus K.K.Hus.R.10, 22 Jahre, geb. in Regoly, gest. 25.12.1914, Rosenberg
193. Ung. Inf. Weinrich Georg K.K.J.R.31, 21 Jahre, geb. in Damala, gest. 24.12.1914, Rosenberg
194. Russ. Inf. Hreczka Gustav J.R.84, geb. in Charilorca, gest. 24.12.1914, Rosenberg
195. Öst. Kutscher Volter Jonos K.K.Brig. Tr. Ab. 4, 28 Jahre, geb. in Puspokhalvan, gest. 26.12.1914, Rosenberg
196. Ungar. Inf. Kotarz Jonos K.K.J.R.23, 28 Jahre, geb. in Bacs, gest. 27.12.1914, Rosenberg
197. Russ. Infanterist Bohopolski Wladimir J.R.83, gest. 1.1.1915, Rosenberg
198. Öst. Unbekannter Soldat K.u.K.R. 69, gest. 2.1.1915, Rosenberg
199. Öst. Inf. Baumann Johann K.K.J.R.44 2, geb. in Miklos, gest. 5.1.1915, Rosenberg
200. Österr. Inf. Janssyre Josef K.K.J.R. 23, geb. in Miklos, gest. 1.1.1915, Rosenberg
201. Dtsch. Kan. Walron Johannes m.G.R.F. Regt., 26 Jahre, geb. in Sobiwellee, gest. 1.1.1915, Rosenberg
202. Öst. Infanterist Navakoritz Peter K.K.R.H.J.R.3/13, gest. 23.1.1915, Rosenberg
203. Österr. Zivil Kutscher Hermann Andreas T.Stf. 9/16, gest. 23.1.1915, Rosenberg
204. Öst. Jäger Krizsan Stefan K.K.E.Battl. 29, geb. in Nogrod, gest. 24.1.1915, Rosenberg
205. Österr. Kan. Felisz Peter J.R.6/6, geb. in Wojkrazusa, gest. 19.1.1915, Rosenberg
206. Ung. Inf. Yasiczka Nikolaus K.K.J.R.67, geb. Yajkraczusa Szt. Gulop.90, gest. 30.1.1915, Rosenberg
207. Galiz. Gef. Kaczmar Demko K.K.J.R.15i. Ers. Kp., geb. 1889 in Kafscharrzoka, gest. 16.1.1915, Rosenberg
208. Österr. Inf. Herz Martin K.K.J.R.23, gest. 16.1.1915, Rosenberg
209. Österr. Inf. Berekaiari Stefan K.K.J.R.62, gest. 18.1.1915, Rosenberg
210. Österr. Inf. Balea Georg K.K.J.R.50, geb. 1892 in Beszrra, gest. 18.1.1915, Rosenberg
211. Österr. Sold. Brenner Peter S.H.B.4, gest. 21.1.1915, Rosenberg
212. Öst. Infanterist Danyi Ludwig K.K.J.R.32, 22 Jahre, geb. in Godolo, gest. 14.1.1915, Rosenberg
213. Ung. Inf. Kelehto Niklos K.K.J.R.82 13.Feldkomp., geb. 1894 in Arodtfalve, gest. 14.1.1915, Rosenberg
214. Öst. Vizefeldw. Schwanz G. K.K.B.H.Inf.R.3, 30 Jahre, geb. in Skiarmark, gest. 13.1.1915, Rosenberg
215. Österr. Inf. Hevera Georg K.K.J.R.6, 28 Jahre, geb. in Kuszacz, gest. 13.1.1915, Rosenberg
216. Öst. Kutscher Bzucz Johann, gest. 15.1.1915, Rosenberg
217. Österr. Dragoner Kares Franz K.K.Drag.R.1/2, geb. in Bilangihru, gest. 17.1.1915, Rosenberg
218. Öst. Inf. Nyegru Gabor K.K.J.R.31, geb. in Vahasut, gest. 18.1.1915, Rosenberg
219. Österr. Inf. Begovacz Josef K.K.J.R.44, geb. in Totugfal, gest. 19.1.1915, Rosenberg
220. Österr. Inf. Lenea Stefan K.K.J.R.6, gest. 18.1.1915, Rosenberg
221. Österr. Inf. Doszan Elek K.J.R.322, geb. in Tolgia, gest. 18.1.1915, Rosenberg
222. Österr. Kan. Popa Lulnika K.K.J.R.50, 29 Jahre, gest. 7.2.1915, Rosenberg
223. Öst. Zivilkutsch. Demczyszyn Jos. K.K.Pf.Sch.3 29 J, geb. Tysmiemiea, gest. 8.2.1915, Rosenberg
224. Österr. Tr. Sold. Selyem Istram K.K.F.D.31 29 J, geb. in Bardibukk, gest. 12.2.1915, Rosenberg
225. Deutsch. Gren. Quebbemann Bernh. Garde R.Regt. 27 J, geb. in Riste, gest. 18.2.1915, Rosenberg
226. Österr. Inf. Druzinec Ignaz K.K.J.R.70, 23 Jahre, geb. in Kuz, gest. 18.2.1915, Rosenberg
227. Österr. Gefr. Nagy Johann K.K.J.R.62, geb. 1887 in Tancz Teka, gest. 20.2.1915, Rosenberg
228. Öst. Kanonier Koch Anton K.K.J.R.70, 34 Jahre, geb. in Lovas Vukovar, gest. 4.2.1915, Rosenberg
229. Öst. Kan. Boszamje Ich. K.K.J.R.69, 28 Jahre, geb. in Barnoska, gest. 6.2.1915, Rosenberg
230.Ung. Inf. Menner Alexander K.K.J.R.52, 22 Jahre, geb. in Budapest, gest. 11.2.1915, Rosenberg
231. Öst. Gefr. Gsereczmies Anton K.K.J.R.23, 24 Jahre, geb. in Baju-Baes Bodreg, gest. 11.2.1915, Rosenberg
232. Dtsch. Sold. Kuntzen Jurgens 2. Sarde Rest. Rgt. 4. Komp., gest. 12.2.1915, Rosenberg
233. Österr. Ldstm. Hoszu Janos K.K.J.R.51, geb. 1892 in Nagygorosch, gest. 24.2.1915, Rosenberg
234. Österr. Inf. Pertrie Ignaz K.K.J.R.70, 23 Jahre, geb. in Baeinst, gest. 2.3.1915, Rosenberg
235. Ung. Inf. Kimpan Johann K.K.J.R.63, geb. in Negerfalvo, gest. 13.3.1915, Rosenberg
236. Wehrm. Horlbog Franz Tr. Batl.4 Prov.Kol., 41 Jahre, geb. in Sangers-hausen, gest. 26.3.1915, Rosenberg
237. Musk. Dormeier Ernst I.J.R.77, geb. 15.3.1893 in Niemburger Weser, gest. 16.6.1915, Rosenberg
238. Utffz. Gorny Peter O.Mob. Etapp.Kp.4, geb. 25.4.1880 in Kl. Borek Kr. Rosenberg, gest. 3.2.1916, Rosenberg
239. Pion. Nowak Karl Batl. Eisenb.R.4, geb. 14.2.1876, gest. 21.5.1916, Rosenberg
240. Ldstm. Hilscher Ernst Ers.Batl.J.R.63, geb. 9.1.1867 in Guttentag, gest. 28.10.1916, Rosenberg
241. Ldstm. Kassner Christian 2.Ldstm.J.E.Batl. VI/37 Kreuzburg, geb. 9.9.1875 in Karlowitz, gest. 14.12.1917, Rosenberg
242. Rentenempf. Glomb Franz Ldw. Bezirk Kreuzburg, geb. 22.9.1898 in Bischdorf, gest. 8.2.1918, Rosenberg
243. Kraftf. Stenlik Gettlie Kraftf Ers. Abtl., geb. 6.1.1890 in Selschwitz Rosenberg, gest. 2.4.1918, Rosenberg
244. Russ. Gem. Schliwa Osig J.R.4.06, geb. in Emze, gest. 7.2.1918, Rosenberg
245. Ers. Res. Woiczyk Franz 4.J.R.78, geb. 6.10.1890 in Kpeja, gest. 10.8.1918, Rosenberg
246. Russ. Gefr. Obuckow Wassil J.R.285 M.G.K., geb. 1893 in Schulbina, gest. 16.9.1918, Rosenberg
247. Heinrich Paprotny, geb. 14.Juni 1891, gest. 13.October 1918, miejscowy
248. Gefr. Bartilla Sylvester M.G.Scharfsch A.5, geb. 12.12.1896 in Loweschau Rosenberg, gest. 16.10.1918, Rosenberg
249. Russ. Sergt. Kosin Anton Russ. Garde. J.P., 30 Jahre, geb. Christianonk, gest. 14.10.1918, Rosenberg
250. Russ. Gem. Bagantimow Gollantin Tatari J.R.5 6.Kp., geb. 15.1.1882 in Nowokoty, gest. 20.10.1918, Rosenberg
251. Russ. Gem. Soltichew Iwan Russ.J.R.3, geb. 6.9.1892 in Sibier, gest. 5.11.1918, Rosenberg
252. Gefr. Bubbert Hermann II.Ldstm.J.E.Batl.Vi/37 2.Komp., geb. 24.5.1876 Grendzin Meklbg., gest. 30.11.1918, Rosenberg
253. Russ. Utffz. Kuschmin Grigori Russ. J.R.III 7.Kp., geb. 25.1.1880 in Moskau, gest. 11.12.1918, Rosenberg
254. Russ. Gem. Diomin Foma Russ. Fuss Art. R.Z., geb. 7.7.1884 in Moskau, gest. 6.12.1918, Rosenberg
255. Kan. Koindek Reimund Feld Artl. Regt. Rekr. Dep. 24, geb. in Ruda, gest. 12.1.1919, Rosenberg
256. San. Utffz. Zack Heinrich Hermann San. Komp. 12.A.K., 24 Jahre, geb. in Ranhild Hilberoshausen, gest. 28.4.1915, Rosenberg
257. Eisenbahnheizer Thielmann Mathias, 19 Jahre, geb. in Hohensalze, gest. 2.8.1915, Rosenberg
258. Ldstm. Schumacher Karl R.J.R.232 I.Komp., geb. 27.10.1884 in Harzberg Sachsen, gest. 2.9.1915, Rosenberg
259. Wehrm. Fritzen Peter Ldstm. Inf. Intl. Batl. VIII 4l. Komp., geb. 29.11.1876 in Faid Rhl, gest. 4.3.1915, Rosenberg
260. Bohm. Ldstm. Kopecki Franz K.K.Ldstm. Inf. Arb. Batl. 20L/122, geb. 14.6.1872 in Ledec Sonbor, gest. 16.4.1916, Rosenberg
261. Ldstm. Grasser Franz Arm. Batl. IIS 5.Kp., geb. 7.5.1891 in Bellweiler Elsass, gest. 6.6.1916, Rosenberg
262. Gren. Wittek Johann Gren. R.II.I.E.Batl., 46 Jahre, geb. in Lugniau Kr. Oppeln, gest. 10.9.1916, Rosenberg
263. Russ. Gem. Alexejef Iwan J.R.7.7.Komp., geb. 1.2.1893 in Herku, gest. 10.11.1917, Rosenberg
264. Russ. Gem. Pontyla Koslo Russ. Gre. R.I, 37 Jahre, geb. in Kamerow, gest. 25.2.1918, Rosenberg
265. Russ. Gem. Tscherinenkow Pawel 3/3. J.R. Gef. Arb. Bail. 132, 24 Jahre, geb. Schlapkowa, gest. 20.3.1918, Rosenberg
266. Serb. Utffz. Lyobisle Milvad J.R.7, 27 Jahre, geb. in Lukowicze, gest. 14.9.1918, Rosenberg
267. Russ. Gefr. Cheisento Grigori 9.J.R.20, 26 Jahre, geb. Om Mokolank, gest. 18.10.1918, Rosenberg 270. Russ. Soldat Westerionek Iwan J.R.249 5.Komp., geb. 1875 in Loschilno, gest. 23.10.1918, Rosenberg
268. Russ. Gem. Chrjastschew Peter, J.R.43 I.Komp., geb. 29.6.1893 in Alexandrow, gest. 23.10.1918, Rosenberg
269. Husar Bruckner Josef Hus.R.6 Reichsw. Brig.8.M.G.Schw., geb. 26.6.1900 in Krintsch Kr. Neumarkt, gest. 13.8.1919, Rosenberg
270. Russ. Utffz. Jattschnie Alexi J.R.68, gest. 2.10.1918, Rosenberg
271. Russ. Gem. Kondarjew Andrei 15. J.R.291, geb. 30.7.1891 in Warschublach, gest. 13.11.1918, Rosenberg
272. Ldstm. Fruhauf Hermann I.Ldstm. J.R.Batl. VI/37 2.Komp., geb. 29.11.1893 in Dornitza.d. Saale, gest. 3.12.1918, Rosenberg
273. Deutsch. Soldat Skala G.G.R.4, gest. 22.12.1919, Rosenberg
274. Gren. Jahnke Theodor Aug. Garde Gren. Regt. 4 I.Komp., geb. 21.9.1900 in Dingelstadt, gest. 12.12.1918, Rosenberg
275. Deutsch. Soldat Kobiolka Otto, gest. 10.8.1919, Rosenberg

Skróty na inskrypcjach grobowych z czasów I wojny św.

 

Österr. albo Öst. – austriacki

Deutsch albo Dtsch..- niemiecki

Russ.- rosyjski

Ung.- węgierski

Serb.- serbski

Böhm. – czeski

Galiz.- galicyjski

Soldat – żołnierz

Infanterist albo Inf. – piechur

Gefreiter albo Gefr.- starszy szeregowiec

Korporal – kapral

Gem. (Gemein) – szeregowiec pospolity

Dragoner – dragon

Vizefeldw. albo Utffz. lub Uff. – (Unteroffiziere) – podoficer

Gren. – grenadier

Kan. – kanonier

Ldstm. (Landsturmann) – szeregowy pospolitego ruszenia

Hus. – huzar

Wehramnn – szeregowiec

Musketier albo Musk. – muszkieter

Ers. Res. – rezerwista

Pion. – pionier

Trainsoldat albo Train. Sold. – żołnierz ternów – taboryta

Frelw. – ochotnik

Zugf. – Zugführer – plutonowy

Artl. – artylerzysta

Flis. – fizylier – strzelec pieszy

Kraftf.- żołnierz batalionu samochodowego

Eisenbahnheizer – palacz lokomotywy

Fahrer – kierowca

Kutscher – woźnica

Civilkutscher – woźnica cywil

Rentenempf. – rencista

Arb. – Arbeiter – robotnik

Jäger – strzelec

Unbekannter Soldat – nieznany żołnierz

W dokumencie w Zespole Starostwo Powiatowe w Oleśnie (do 1945),
sygn. 237 Kriegsgräber, znajduje się informacja o dwóch mogiłach (2 Grabsteine mit mass. Einfassung) żołnierzy z I wojny św. pochodzenia żydowskiego, pochowanych na oleskim kirkucie. Spoczywają tam następujący żołnierze:
1. Fried Michael
2. Buk Arhart (?)
3. Turkeltamb Bernard
4. Spieler Mikozs
5. Rothenberg Emmanuel
6. Farkar Bernhard[3]

 

Piotr Górok przekazał Oleskiemu Muzeum Regionalnemu zdjęcie tablicy z nazwiskami oleskich ewangelików, którzy polegli w I wojnie światowej. Tablica ta znajduje się w kościele ewangelickim w Oleśnie. Nazwiska, które zapisałam czcionką pogrubioną, wystąpiły w spisie poległych oleśnian sporządzonym przez Krokera, który opublikowany został w artykule: Die Urkunde des Rosenberger Ehrenmales dr. Karola Ernsta Schellhamera w ”Heimatkalender des Kreises Rosenberg OS” 1926, s. 65-67. Oto nazwiska, imiona i data śmierci oleskich ewangelików, którzy polegli w I wojnie światowej:

NAZWISKO: IMIĘ: DATA ŚMIERCI:
BERGER WILHELM 1917-07-15

BERTHELSEN WALTER 1918-08-21
BITTMANN MATTHIAS 1920-07-21

CIESINA WILHELM 1926-06-12 –
GEMOLL WILHELM 1914-08-22
GLEIS HANS 1915-05-16
GRAESER OTTO 1916-03-28
GRUND THOMAS 1915-10-23
GRUNDSCHOK JOHANN 1918-04-06
HASSA PAUL 1917-04-12
HELBIG EDERHARD 1915-10-15
JANNEK FRIEDRICH 1914-09-06
KARWATH WILHELM 1918-03-31
KASSNER CHRISTIAN 1917-12-14
KELLNER OSKAR 1915-08-10
KILA JOHANN 1918-08-20
KLUSKA EMIL 1914-08-24
KLUSKA HEINRICH 1915-09-25
KRAICZI PAUL 1915-01-01
KUHLES WALDEMAR 1918-05-31
MAINDA MAX 1917-01-18
MISKA WILHELM 1916-07-24
MISKA CHRISTIAN 1917-09-07
PLUTA AUGUST 1916-09-06
PLUTA FRIEDRICH 1917-04-13
POGANTKE KARL 1916-08-22
POTZKAI GUSTAV 1914-08-31
POTZKAI PAUL 1915-06-05
RENTZSCH OTTO 1917-04-05
SCHIMBOLLA KARL 1915-09-12
SCHREIER OTTO 1916-12-15
SCHWIENTEK HEINRICH 1916-07-12
SEDLACZEK GEORG 1916-03-30
SKIBA KARL 1917-11-30
VOGT FRITZ 1917-04-21                                                

Zadbana kwatera żołnierzy I wojny światowej na oleskim cmentarzu komunalnym jest jedynem świadkiem wydarzeń Wielkiej Wojny. Obecnie groby te zostały odnowione dzięki pozyskanemu przez Urząd Miejski dofinansowaniu od Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Odrestaurowane mogiły dowodzą, że szanujemy zmarłych niezależnie od ich narodowości i pielęgnujemy pamięć historyczną.

I wojna światowa przyniosła kres epoki cesarstw. Skończyło się wielowiekowe panowanie Habsburgów, Romanowych, Hohenzollernów i dynastii osmańskiej. Na mapę Europy powróciły państwa, które utraciły niepodległość, w tym – po 123 latach zaborów – Polska. Znawca tematu prof. Andrzej Chwalba podsumowuje: “Po wojnie Europa już swojej dawnej mocarstwowej pozycji nie była w stanie utrzymać, ani też odgrywać tej roli politycznej, kulturowej i gospodarczej, która była jej przypisana od stuleci. Goiła rany po strasznym wojennym doświadczeniu, zadłużona za granicą i u swoich obywateli, zmagająca się z ciężkim kryzysem ekonomicznym, hiperinflacją, wzrostem nastrojów roszczeniowych oraz drapieżnością takich ruchów politycznych, jak komunizm, faszyzm i nazizm. Na skutek tego ustanowiony w 1919 r. ład, zwany wersalskim, przetrwał jedynie dwie dekady”.

Ewa Cichoń

[1] 2 Armia – jedna z austro-węgierskich armii z czasów I wojny św. Od 1916 r. nazywana Armią Wschodnią. Działała do końca wojny. Na początku konfliktu miała stanowić rezerwę. Część tej armii wysłano do Galicji Wschodniej jako Samodzielną Grupę Operacyjną Kövessa. Pozostałą część armii zatrzymano w wagonach kolejowych w Banacie naprzeciw Belgradu, w celu użycia jej do ataku  na Serbię, po czym miała być przerzucona transportem kolejowym do Galicji Wschodniej.

 

[2] Baron Eduard Böhm-Ermolli (ur. 12.02.1856 r. w Ankonie, zm. 9.12.1941 r. w Opawie) – austro-węgierski i niemiecki feldmarszałek. Jego matka była Włoszką, ojciec był niemieckim oficerem. E. Böhm-Ermolli w latach 1911-1914 w randze generała kawalerii dowodził I Korpusem, którego sztab znajdował się w Krakowie. W czasie I wojny światowej dowodził 2 Armią, która początkowo operowała w Serbii, po czym walczyła na froncie wschodnim wraz ze sprzymierzoną armią niemiecką przeciwko Rosji. W 1918 r. został feldmarszałkiem, a po zakończeniu działań wojennych jego armię rozwiązano w Odessie. Po I wojnie światowej mieszkał w Czechosłowacji. W 1928 r. został mianowany generałem armii wojsk Czechosłowacji. Po aneksji Sudetów do III Rzeszy został podniesiony do godności feldmarszałka armii Niemiec. Zmarł w Opawie w 1941 r., gdzie został pochowany.

 

[3] Materiał udostępnił p. Stanisław Szynkowski badający dzieje rodu von Beess, który zaprezentował dzieje tego rodu na XXII Czwartkowym Spotkaniu Muzealnym.